هر شاخه میلگرد چند متر است؟

در بازار آهن‌آلات ایران، هر شاخه میلگرد چند متر است سؤالی رایج میان مهندسان، پیمانکاران و خریداران به شمار می‌رود. مطابق استاندارد ملی ایران شماره ۳۱۳۲، طول استاندارد شاخه‌های میلگرد معمولاً ۱۲ متر تعیین شده که این اندازه برای حمل‌ونقل آسان و کاهش ضایعات در پروژه‌های ساختمانی ایده‌آل عمل می‌کند. این طول ثابت برای اغلب سایزها از میلگرد ۸ تا ۳۲ میلی‌متر اعمال می‌شود، اما استثناهایی مانند شاخه‌های ۶ متری برای پروژه‌های خاص وجود دارد. در ادامه، جزئیات بیشتری از استانداردها، تفاوت کارخانه‌ها و عوامل مؤثر بر طول میلگرد بررسی خواهد شد تا انتخابی آگاهانه داشته باشید.

استانداردهای طول میلگرد در ایران

استاندارد ملی ایران شماره ۳۱۳۲ به‌عنوان مرجع اصلی، طول شاخه میلگرد را ۱۲ متر تعریف کرده که این اندازه بر اساس نیازهای صنعت ساختمان و حمل‌ونقل کانتینری تعیین می‌گردد. بر طبق منبع معتبر ISIRI (سازمان استاندارد ایران)، این طول برای میلگرد آجدار و میلگرد ساده یکسان است و کارخانه‌هایی مانند ذوب آهن اصفهان دقیقاً به آن پایبند هستند. این استاندارد تلورانس ±۱۰۰ میلی‌متر را مجاز می‌داند تا تولید انبوه بدون مشکل انجام پذیرد.

بیشتر بخوانید: بهترین نوع میلگرد در بازار

عوامل مؤثر بر انتخاب طول عبارتند از:

• حمل‌ونقل: شاخه‌های ۱۲ متری در تریلرهای استاندارد جای می‌گیرند.
• کاهش ضایعات: اندازه ثابت، برشکاری را بهینه می‌کند.
• پروژه‌های خاص: گاهی شاخه‌های کوتاه‌تر برای سازه‌های پیش‌ساخته سفارش داده می‌شود.

در سطح بین‌المللی، استاندارد ASTM A615 آمریکایی نیز طول ۱۲ متر (۴۰ فوت) را پیشنهاد می‌کند که با ایران هم‌خوانی دارد و کارخانه‌های ایرانی از آن الهام گرفته‌اند. این هماهنگی، صادرات میلگرد به کشورهای همسایه را تسهیل می‌نماید و کیفیت جهانی را تضمین می‌کند.

طول میلگرد در سایزهای مختلف

هر شاخه میلگرد چند متر است؟ طول هر شاخه معمولاً ۱۲ متر است. باید در نظر داشته باشید که سایز میلگرد مانند میلگرد ۱۲، میلگرد ۱۴، میلگرد ۱۶ یا میلگرد ۱۸ بر طول شاخه تأثیر نمی‌گذارد، بلکه بر وزن میلگرد و استحکام کششی میلگرد اثر دارد. گرید های میلگرد مانند A2 یا A3 نیز طول را تغییر نمی‌دهند، اما استحکام میلگرد را بر اساس کاربرد بتن‌آرمه تنظیم می‌کنند. برای درک بهتر، جدول وزن میلگرد بر اساس طول استاندارد ارائه می‌شود:

این جدول بر اساس فرمول وزن تئوریک (چگالی فولاد ۷۸۵۰ کیلوگرم بر متر مکعب) محاسبه شده و برای تخمین هزینه‌ها مفید است. مثلاً میلگرد ۱۴ با وزن ۱.۲۱ کیلوگرم در متر، در شاخه کامل ۱۴.۵۲ کیلوگرم می‌شود که در محاسبات فونداسیون دقیق عمل می‌کند.

تفاوت میلگرد ساده و آجدار

میلگرد ساده برای کاربردهای کششی مانند تیرهای فولادی و میلگرد آجدار برای بتن‌آرمه طراحی شده، اما طول هر دو ۱۲ متر است. استحکام میلگرد در آجدار بالاتر رفته و بندیل بندی آن‌ها مشابه انجام می‌گیرد. آج‌ها بدون تغییر در طول شاخه، چسبندگی به بتن را افزایش می‌دهند.

تفاوت طول میلگرد در کارخانه‌های مختلف

کارخانه میلگرد مانند ذوب آهن، بناب یا ابرکوه طول استاندارد ۱۲ متر را رعایت می‌کنند، اما تفاوت‌های جزئی در وزن شاخه به دلیل تلورانس تولید وجود دارد. طول هر شاخه میلگرد در این کارخانه‌ها ثابت است، مگر اینکه خرید به‌صورت سفارشی باشد. تلورانس وزن معمولاً ±۲.۵ درصد بوده که در استاندارد ملی مجاز شمرده می‌شود. جدول مقایسه وزن هر شاخه در کارخانه‌های منتخب به شرح زیر است:

این تفاوت‌ها ناشی از دقت ماشین‌آلات است و بر قیمت میلگرد تأثیر جزئی می‌گذارد، مثلاً کارخانه ذوب آهن با کمک تجهیزات پیشرفته، وزن دقیق‌تری ارائه می‌دهد.

بیشتر بخوانید: لیست کارخانه های تولید میلگرد در تهران

استثناهای موجود در طول شاخه میلگرد

شاخه‌های ۶ متری برای پروژه‌های کوچک یا صادرات تولید می‌شوند. اگر طول کمتر باشد، به آن «کلاف» یا «شاخه کوتاه» گفته می‌شود که وزن آن متناسب کاهش می‌یابد. این استثنا در استاندارد ملی برای میلگردهای کلاف‌شده تا ۱۰ میلی‌متر رایج است و حمل را آسان‌تر می‌سازد.

عوامل مؤثر بر طول و وزن میلگرد

طول میلگرد بر وزن تأثیر مستقیم دارد؛ مثلاً میلگرد ۱۶ در ۱۲ متر حدود ۱۹ کیلوگرم وزن می‌گیرد. استحکام کششی میلگرد (معمولاً ۵۰۰ مگاپاسکال در A3) با طول ارتباطی ندارد، اما در محاسبات سازه‌ای مهم است. گرید های میلگرد بر اساس تسلیم و کشش طبقه‌بندی می‌شوند. جدول مقایسه طول استاندارد با موارد استثنا:

این جدول به انتخاب بر اساس نیاز کمک می‌کند. بر طبق گزارش World Steel Association، تولید میلگردها با طول ۱۲ متر، استاندارد جهانی بوده و ایران نیز از آن پیروی می‌نماید.

نکات خرید و محاسبه میلگرد مورد نیاز

در بخش نکات خرید و محاسبه میلگرد، ابتدا برای تعیین تعداد شاخه‌های مورد نیاز، طول کل المان سازه‌ای (مانند ستون یا تیر) را بر طول استاندارد ۱۲ متر تقسیم نمایید. مثلاً اگر طول فونداسیون ۱۲۰ متر باشد، ۱۲۰ ÷ ۱۲ = ۱۰ شاخه اولیه محاسبه می‌شود. سپس، ضایعات ناشی از برش، همپوشانی (اورلپ) و خطاهای اجرایی را با افزودن ۵ تا ۱۰ درصد در نظر بگیرید؛ یعنی ۱۰ × ۱.۰۵ تا ۱.۱۰ = حدود ۱۱ شاخه نهایی. این روش دقت بودجه را افزایش می‌دهد و از کمبود ناگهانی جلوگیری می‌کند.

جدول وزن میلگرد، که بر اساس چگالی ۷۸۵۰ کیلوگرم بر متر مکعب تنظیم شده، ابزاری دقیق برای برآورد هزینه است. وزن هر شاخه را ضربدر قیمت واحد کنید تا کل هزینه تخمین زده شود؛ مثلاً خرید میلگرد ۱۶ با ۱۸.۹۶ کیلوگرم در شاخه و با قیمت ۳۰ هزار تومان، حدود ۵۶۹ هزار تومان هزینه دارد.

بیشتر بخوانید:محاسبه میلگرد ساختمان یک طبقه 

همیشه از کارخانه میلگرد معتبر مانند ذوب آهن انتخاب کنید تا تلورانس استاندارد (±۲.۵ درصد وزن و ±۱۰۰ میلی‌متر طول) رعایت گردد و کیفیت تضمین شود. توجه داشته باشید که بندیل بندی استاندارد ۲ تا ۵ تن، حمل با کامیون را اقتصادی می‌سازد و هزینه جابجایی را کاهش می‌دهد.

• بررسی گواهینامه استاندارد برای تأیید طول دقیق ۱۲ متر و گرید های میلگرد.
• توجه به بندیل بندی و وزن واقعی در سایت برای تطابق با محاسبات.
• استعلام قیمت آنلاین میلگرد روزانه برای اطلاع از نوسانات بازار.

همچنین، میلگردهای آجدار در گرید A3 با استحکام کششی بالاتر، برای مناطق زلزله‌خیز ایران اولویت دارند و ایمنی سازه را ارتقا می‌بخشند.

خرید میلگرد با طول استاندارد از بازآهن

در این مقاله با مفهوم هر شاخه میلگرد چند متر است به درستی آشنا شدیم. بازآهن با بیش از ۵۰ سال سابقه، یکی از تأمین‌کنندگان معتبر آهن‌آلات در ایران محسوب می‌شود. این مجموعه میلگردهایی با طول استاندارد ۱۲ متر از کارخانه‌های برتر مانند ذوب آهن عرضه می‌کند و با حذف واسطه‌ها، قیمت رقابتی تضمین می‌نماید. خدمات برشکاری و ارسال سریع، خرید را آسان ساخته است. برای استعلام قیمت آنلاین میلگرد و مشاوره تخصصی، همین حالا با کارشناسان بازآهن تماس بگیرید و پروژه خود را با اطمینان پیش ببرید.

سوالات متداول

۱. هر شاخه میلگرد ۱۴ چند متر است؟

معمولاً ۱۲ متر مطابق استاندارد ملی ایران، اما در سفارش‌های خاص می‌تواند حتی ۶ متر باشد. این طول برای حمل آسان بهینه است.

۲. اگر طول شاخه کمتر از ۱۲ متر باشد، چه اصطلاحی دارد؟

به آن «شاخه کوتاه» یا «کلاف» گفته می‌شود که برای پروژه‌های کوچک کاربرد دارد. وزن آن به تناسب کاهش طول کمتر می‌شود.

۳. آیا طول میلگرد در کارخانه‌های مختلف متفاوت است؟

خیر، طول استاندارد ۱۲ متر است، اما تلورانس وزن جزئی وجود دارد که البته کارخانه‌ها به رعایت استانداردها پایبند هستند.

۴. چرا کارخانه‌ها میلگرد ۶ متری تولید می‌کنند؟

برای پروژه‌های پیش‌ساخته یا صادرات که حمل‌و‌نقل طولانی نیاز ندارد. این اندازه ضایعات را کم می‌کند.

۵. آیا سایز میلگرد روی طول شاخه تأثیر دارد؟

خیر، طول ثابت ۱۲ متر است و سایز تنها وزن را تغییر می‌دهد. محاسبات بر اساس جدول وزن انجام می‌شود.

۶. تفاوت میلگرد ساده و آجدار در طول شاخه چیست؟

هیچ تفاوتی ندارد؛ هر دو ۱۲ متر هستند. تفاوت در آج برای چسبندگی به بتن است.

۷. اگر میلگردی کوتاه‌تر از استاندارد باشد، آیا ارزش کمتری دارد؟

بله، زیرا وزن کمتر بوده و می‌تواند ضایعات بیشتری ایجاد کند. همیشه استاندارد را چک کنید.